(schoon)moederperikelen

Mijn moeder belde...
ze had net Jerry's(mijn partner) moeder gebeld om haar te feliciteren met haar verjaardag. Mijn schoonmoeder vertelde haar dat Jerry gisteren met Dirkje (dochter) en Joseph (zoon) was gekomen voor haar verjaardag. "En jij was er niet", zei mijn moeder tegen mij, waarnaar het een tijdje stil bleef. Gelukkig zag ik goed wat er gebeurde dus ik zei: "Ja, dat klopt..." en deed alsof mijn neus bloedde. Ze zei dat mijn schoonmoeder toch wel heel veel voor mij gedaan had toen ik zo ziek was en dat het een lieve vrouw is, en dat ze dacht te horen dat ze toch wel teleurgesteld was dat ik niet gekomen was. Ik zei, met plezier in mijn stem dat het me lukte, na 36 jaar, in mijn eigen kracht te blijven staan: "En nu ga jij mij een lesje leren!" Nee, dat niet maar ze vond toch dat ze dat even moest zeggen en nu ze dat had gedaan was het daarmee goed voor haar. Ik kon het nog altijd bij haar laten en zei dat ik een andere keus had gemaakt die voor mij goed was en dat het voor mij prima was dat ze hierover belde. We beeindigden ons gesprek.

Ik moest lachen van de spanning en van blijdschap dat het me was gelukt overeind te blijven, in mijn eigen kracht, en wel tegen mijn moeder... zij die mij heeft geleerd hoe ik me behoor te gedragen, van wie ik leerde te pleasen. Ik voelde liefde voor mijn moeder wat mijn gevoel bevestigde dat ik het goede had gedaan; ik was zowel in contact met mezelf als in contact met haar gebleven. Jerry had mee geluisterd en lachte ook. Ik ging weer terug naar buiten want ik was met mijn buurvrouw/ vriendin de kozijnen buiten aan het schuren en verven. Ik vertelde haar over mijn gesprek waarna we er een leuk gesprek over hadden. Het scherpte mijn denken en ik besloot mijn moeder later op de dag terug te bellen om haar te vertellen waarom ik doe zoals ik doe. Om haar van mijn beweegredenen deelgenoot te maken. Onderwijl het schilderen dacht ik nog wel mijn vertrouwde gedachten: "En straks vraag ik mijn schoonmoeder weer of de kinderen kunnen komen logeren" met het daarbij horende gedachte dat ik haar dan weer nodig heb, wel wat van haar vraag en te beroerd ben om op haar verjaardag te verschijnen... Duidelijk moet ik dan tegen mezelf zeggen dat ik niet van haar vraag iets te doen wat niet goed is voor haar, ik vraag haar of zij wil dat de kinderen komen.. ik vraag haar niet over haar grenzen te gaan.

Dan weet ik weer hoe het zit... dat het please- gedrag is als ik het doe om de ander te plezieren maar het zelf niet wil. Dat ik heb geleerd me schuldig te voelen als ik "niets voor een ander over heb", maar dat het er niet over gaat of ik wat voor de ander over heb maar om de vraag wat ik wil. En mijn moeder, die zich vermoedelijk opgelaten voelde naar mijn schoonmoeder omdat ik er niet was, plaatsvervangende schaamte voor haar dochter die zich niet naar behoren weet te gedragen. Ik maak de ander blij met een dooie mus, ik doe alsof, ik ben niet echt mezelf als ik wel ga maar er niet wil zijn. En natuurlijk de idee dat liefde bewijsbaar is als je maar vooral doet wat de ander graag ziet van jou...

Een paar uur later ging de telefoon, mijn moeder. Ze zei dat ze vond dat ze zich er niet mee had moeten bemoeien. Ze zei dat haar ouders dat ook nooit gedaan hadden naar haar toe en dat ze dat zo gewaardeerd had. Ik zei dat ik het fijn vond dat ze weer belde omdat ik haar wilde vertellen waarom dit voor mij belangrijk is om het op mijn manier te doen. Ik zei dat ik niet meer iets wil doen als ik het zelf niet echt wil. Ik wil niet mijn schoonmoeder bezoeken omdat ik vind dat ik haar iets verschuldigd ben, of omdat dat zo hoort. Ik wil mijn schoonmoeder bezoeken als ik dat wil. Ik zei haar dat ze niet van mij moet verwachten dat ik precies doe wat hoort (zonder boosheid maar meer als gegeven) maar als ik kom, ook naar haar en papa, dat ik dan ook echt wil komen omdat ik het fijn vind om te komen. Ik had haar een tijd geleden vertelt dat ik graag hun verjaardagen kom vieren maar niet als ze hun verjaardag met hun vrienden vieren, omdat ik me daar ongelukkig bij voel. Ze haalde dit aan met het feit dat we op de verjaardag van mijn vader onverwacht gekomen waren (overdag) en dat dat zo'n kado was geweest. Ik kon ook zeggen dat ik ook zo graag kwam die dag, dat ik het fijn had gevonden.
Ik maakte me gelukkig met de gedachte dat ze me begreep toen ze zei dat zij dit weer van haar ouders had geleerd, om altijd voor anderen te zorgen en voor anderen te denken. Ze vroeg zich af of mijn schoonmoeder dit van mij wist. Ook zei ze iets over dat ik van mensen houd en dat ik dat maar gewoon op mijn manier moet blijven doen.... Ik voelde heel veel liefde voor haar maar durfde het haar niet te zeggen (gemiste kans! ik neem me voor het de volgende keer het wel te vertellen als het er weer is.) We spraken uit naar elkaar dat we allebei blij waren met het gesprek.

Mijn moeder zei dat Zoe, mijn nichtje, bij haar was en mij ook wilde spreken. Ik kreeg haar aan de telefoon, ze is 7 en ze vroeg als snel of ze Dirkje aan de telefoon mocht. Ik liep naar binnen, naar Dirkje en zei tegen haar dat Zoe aan de telefoon was voor haar. "Ik wil niet" zei Dirkje, waarop ik meteen, met plezier, weer een nieuwe oefensituatie zag ontstaan. Ik zei tegen Zoe dat Dirkje niet wilde, waarop ze zei dat ze het wel heel graag wilde. Ik zei dat ik het dan nog een keer zou vragen aan Dirkje, waarop Dirkje opnieuw "nee" zei. "Ze wil het echt niet Zoe" zei ik... en voelde ruimte naar Dirkje, dat ze niets moet wat ze niet wil en mildheid naar Zoe die een verlangen had die ze graag in vervulling zag gaan. Daarop beeindigden we het gesprek vrij snel want Dirkje moest poepen en had mij daar weer bij nodig.

Op de wc vroeg Dirkje wat Zoe had gezegd. Ik zei: "Jij wilde niet aan de telefoon maar nu moet ik jou wel gaan vertellen wat ze zei"...... het was er uit voor ik er erg in had. Ik zag hoe het wéér meer van hetzelfde schuldgevoel denken is: als je niet aan de telefoon wilt komen moet je ook niet willen weten wat ze zei...(tja, waarom niet eigenlijk?) Het is een soort straf die ik haar wilde geven door haar de informatie te willen onthouden omdat ze niet deed wat van haar verwacht wordt.. braaf aan de telefoon komen als een ander dat wil ook al wil je dat zelf niet. Dirkje zei alleen maar "ja", zich niet of nauwelijks bewust van de manipulatie. Ik vertelde haar daarna wat Zoe mij had verteld.
We kwamen samen van de wc toen Jerry zei: "Jij doet precies hetzelfde naar Dirkje", en ik zag dat het hem onaangenaam geraakt had, ik dacht wat verontwaardiging te zien op zijn gezicht. Ik zei dat ik dat in de gaten had, mezelf gecorrigeerd had.. Ondanks de enig zins aanvallende toon van Jerry kon ik bij mezelf blijven, mild zijn over mijn handelen, en open naar Jerry toe. "Wat een oefening!" zei ik waarop we beide lachten en er plezier om hadden.