liefde, angst en schaarste

Na Toons feestje ging ik naar Lode. Ik vertelde Lode over mijn belevenissen bij Toon, over wat ik leerde en waar ik nog zo’n moeite mee heb; de keuzes van een ander niet op mezelf betrekken, de ander zijn keuze niet als actie tegen mij te beschouwen. Daaruit volgde een prachtig gesprek, wat we de volgende ochtend vervolgden. We hadden het over onze eigen valkuilen om de wereld vanuit angst en schaarste te zien. Ik had het gevoel dat samenzijn met Lode naadloos aansloot bij hetgeen ik bij Toon beleefde. Toen ik naar huis reed met de kinderen later op die dag, voelde ik dat ik veranderd was, dat ik iets zeer essentiels geleerd had.

Tien jaar geleden las ik voor het eerst dat angst het tegenovergestelde is van liefde, in het boek van Marianne Williamson, “Terugkeer naar liefde”. Een boek wat ik alsmaar herlees. Destijds was het een eye-opener voor mij, ik begreep dat angst inderdaad het tegenovergestelde is van liefde. Meer en meer begrijp ik waar het in wezen om gaat, hoe essentieel het is om deze tegenstelling te begrijpen. Ik wil me meer en meer bewust worden van de voortdurende keuze die ik heb om vanuit liefde of vanuit angst te handelen. Elke gedachte, elke handeling komt voort uit het één dan wel uit het ander. Ik kies ervoor om mijn leven alsmaar meer vanuit liefde te leven.

Angst….. de wereld is er van doordrongen. Ik zie heeeeeel veel angst om me heen, ik zie ook heel veel angst in mezelf. Er ligt aan elke oorlog maar ook aan elk conflict angst ten grondslag. Angst dat de ander aan zal vallen, om mijn lief te verliezen, zonder werk te zitten, geen geld genoeg te hebben. Angst voor eenzaamheid, angst om niet respectvol behandeld te worden, opkomen voor mezelf vanuit de angst dat anders “iedereen over mij heen loopt”, vooroordelen komen voort uit angst… Het is allemaal denken en handelen vanuit angst. Angst en dus schaarste, want ik ontdek dat angst direct verbonden is met schaarste. Het schaarste denken ontstaat ogenblikkelijk wanneer ik in angst verval. De angst dat liefde, geld, aandacht, oprechtheid… dat daar niet genoeg van is. En als er niet genoeg is (schaarste) moet je er voor vechten (angst tekort te komen) en het vervolgens verdedigen (angst voor verlies)….

Ook het monogame denken, wat ons met de paplepel is ingegoten, is doordrenkt van angst en van de idee van schaarste; Liefde moet je verdienen, daar moet je hard voor werken, daar moet je wat voor doen en het is vechten om het te behouden. Liefde kan je ook weer verliezen. Je lief zou je in de steek kunnen laten voor een ander. Als hij zou vrijen met een ander levert dat verlies van exclusiviteit op. Allemaal angst… angst voor gezichtsverlies, angst voor alleen zijn, alleen oud worden, angst dat de ander mij niet langer gelukkig zal maken…..

Ik ontdekte bij Lode dat dit schaarste principe, het denken en handelen vanuit angst, waar we met z’n allen zo onder lijden, voort komt uit één collectieve overtuiging. Eén overtuiging die diep doordrongen is in ieder van ons; “Ik ben niet goed genoeg.”
Ik begrijp steeds beter dat de allesoverheersende gedachte, dat we in het diepst van wie we zijn niet goed genoeg zijn, de bron van onze angst is. Dat is de collectieve overtuiging waardoor we de wereld bezien vanuit angst en schaartste, waardoor het zo zo moeilijk is om vanuit liefde en vertrouwen te leven.

We zijn allemaal in de war over wie we zijn. We denken dat we niet goed genoeg zijn waardoor we bang zijn door de mand te vallen. Bovendien, door te geloven dat we niet goed genoeg zijn hebben we meteen ook een goede reden gevonden waarom mensen bij ons weg zouden willen gaan, waarom we onze baan zouden kunnen verliezen… een ander zou mogelijk beter, liever, slimmer zijn… Met deze overtuiging zijn we onszelf structureel ontrouw, we laten onszelf keer op keer in de steek met oordelen als; “ik ben niet slim genoeg, ik ben niet mooi genoeg, ik ben niet oud genoeg, ik ben niet…..” En elk oordeel zegt in feite hetzelfde; “ik ben niet goed genoeg”.

Als we van binnenuit onszelf trouw leren worden, als we overtuigd raken van dat we helemaal goed zijn precies zoals we zijn; dat we houden van ons lichaam precies zoals het is, als we voor onszelf gaan staan met onze kwaliteiten en met onze moeites.. dat ALLES er mag zijn…dan hebben we het niet meer nodig een ander de schuld te geven van onze pijn. Een ander kan je niet vernederen/ kwetsen als je blijft geloven in wie je bent. Dan stop je ook met een ander op te zadelen met de onmogelijke verantwoordelijkheid “maak mij gelukkig”. Als we van onszelf houden zoals we zijn, zijn we heel en hebben we daar geen ander voor nodig. Dan kunnen we ook van anderen houden zoals ze zijn en hoeven ze, net als wijzelf, niet “perfect” te zijn (volgens onze normen) maar zijn ze dat al.

Ik las laatst het nieuwe, prachtige boekje van Iteke Weeda, “liefde in vele facetten”. In dit boek las ik het volgende gebed van Macrina Wiederkehr, wat naar mijn idee heel goed weergeeft wat de mensheid moet gaan leren om angst en geweld in onszelf en in dus de wereld tegen te gaan, hoe we onze verantwoordelijkheid kunnen nemen voor een leven vanuit liefde en vertrouwen: “O God, help me de waarheid over mezelf te geloven, hoe mooi die ook is.”